دلایل ساخت آسمان نما
آسمان نماها به دلایل مختلفی تاسیس می شوند. برخی از آن ها تنها به عنوان ابزاری مفید برای آموزش اجرام آسمانی ساخته می شوند . برخی دیگر به عنوان جاذبه های منحصر به فرد برای جذب بازدیدکنندگان به سمت موزه ها طراحی شده اند. با این وجود بعضی دیگر از آغاز به عنوان تئاترهای چندرسانه ای برای طیف گسترده ای از برنامه های آموزشی و سرگرمی طراحی شده اند.
نقش آموزشی آسمان نماها به دلیل توانایی شبیه سازی محیط که منجر به افزایش اشتیاق به علم، امکان نمایش هیجان انگیز جهان و ایجاد چشم اندازهای جدید بر جهان و تمدنمان می شود، افزایش پیدا کرده است. به همین دلیل یک آسمان نما از اهمیت فرهنگی مشابهی با یک کتابخانه یا یک موزه برخوردار است.
شاید بهترین دلیل اصلی برای ایجاد یک آسمان نما این است که جامعه را به مکانی تبدیل کند که در آن مردم بتوانند از یک سفر اکتشافی هدایت شده در پهنه عظیم کیهان که ما همگی متعلق به آن هستیم لذت ببرند. هرگز پیش از این انسان ها به اندازه ای که ما امروزه جهان را می شناسیم اطلاعات نداشتند. همچنین سرعت دریافت اطلاعاتمان درباره جهان هرگز به اندازه اکنون نبوده است. با این وجود در همین زمان هرگز عموم مردم تا این حد نسبت به اصول اساسی علم نجوم بی اعتنا نبوده اند. از این رو نیاز به آسمان نماها به عنوان توپخانه خط مقدم در نبرد برای افزایش سواد علمی تاکنون بیشتر از زمان حال نبوده است.
شاید کمترین دلیل برای ساخت یک آسمان نما درآمد زایی باشد . آسمان نماهای بسیار اندکی بیشتر از هزینه ای که به صورت مستقیم و غیر مستقیم مصرف می شود درامد تولید می کنند. مانند اکثر کتابخانه ها و موزه ها. نکته این است که این موسسات آموزشی و فرهنگی در اصل کسب و کارهای سودآور نیستند، حداقل نه به معنای سوددهی مالی. سودی که آن ها تولید می کنند تعلیم شهروندان و بالا بردن سطح زندگی آن هاست. با این حال بسیاری از آسمان نماها می توانند بخشی از هزینه های عملیاتی خود را از طریق فروش بلیط، اجاره دستگاه، رویداد های نمایشگاهی و سرمایه گذارهای مالی بازگردانند.
چه نوع آسمان نمایی بسازیم؟
هرگز تا به حال چنین طیف گسترده ای از گزینه های مختلف برای طراحی آسمان نما وجود نداشته است. در یک سو آسمان نماهای قابل حمل هستند که توسط یک شخص اجرا می شوند. در سوی دیگر تئاتر های چند رسانه ای هستند که چند صد نفر وارد آن ها می شوند و توسط ده یا تعداد بیشتری از متخصصان آموزش دیده مجهز می شوند و برای ساخت آن ها هزینه ای بالغ بر میلیون ها دلار مورد نیاز است. بین این دو نوع از آسمان نماها طیف وسیعی از امکانات وجود دارد.
اگر شما خیلی با برنامه های روزانه آسمان نماها و نحوه ارائه هرکدام آشنا نیستید یا اگر شما هیچ ایده اولیه ای برای انتخاب نوع آسمان نمایی که می خواهید بسازید یا بخرید ندارید، اکنون زمان مناسبی است تا از چندین آسمان نما بازدید کنید و با نوع عملکرد آن ها آشنا شوید. ازجمله انواع آسمان نماهایی که در آموزش علوم به کار گرفته می شود و از طریق آن ها شبیه سازی علومی مانند نجوم صورت می گیرد عبارتند از:
- یک آسمان نمای قابل حمل با سقف گنبدی
- یک آسمان نمای قابل استفاده در مدرسه
- یک آسمان نمای سایز متوسط ۹ تا ۱۵ متر (قطر دایره ی گنبد ۳۰-۵۰ فوت) عمومی
- یک آسمان نمای بزرگ عمومی بیش از ۱۵ متر (قطر دایره ی گنبد بیشتر از ۵۰ فوت)
زمانی که تصور دقیقی از اینکه چرا و چه چیزی قرار است ساخته شود به وجود آمد، وقت آن رسیده تا پاسخی برای برخی سوالات مهم پیدا شود:
- مخاطبان چه کسانی هستند؟ آیا دانش آموزان، شهروندان سالخورده، دانش آموزان دختر، گردشگران، خانواده ها و یا ترکیبی از اینها هستند؟
- در چه منطقه جغرافیایی آسمان نمای خود را ارائه خواهید داد؟
- چگونه آن را به مخاطبان خود ارائه خواهید داد؟ ( به عنوان مثال گروه های نمایش زنده گروهی کوچک و یا نمایش یزرگ با مخاطبان عمومی و …)
- آیا فضای آسمان نما صرفا برای آموزش نجوم استفاده میشود یا برنامه های چند رسانه ای دیگری هم میتواند از فضا و تجهیزات استفاده کند؟
- آیا تاسیسات در مکان ثابتی قرار خواهد گرفت یا بر اساس مخاطبانش سیار خواهد بود؟
- چه تعداد مخاطب در یک دوره و در طول یک سال می توانند از آسمان نما استفاده کنند ؟
- آسمان نما قرار است چطور کار کند و نگهداری شود؟
- چگونه مخارج عملیاتی آسمان نما در طول سال ها تامین می شود ؟
- چه منابع مالی برای ساخت و ساز اولیه در دسترس است؟
بیشتر بخوانید:
منبع: IPS
مترجم: لیلا رضایی